Όλοι οι άνθρωποι συνηθίζουν να αποκαλούν άγρια φυτά όσα φυτρώνουν στην ύπαιθρο χωρίς γεωργική φροντίδα· πράγματι, ονομάζουν άγρια αμπέλια αυτά για τα οποία κανείς αμπελουργός δεν προνοεί σκάβοντάς τα ή σκαλίζοντάς τα γύρω-γύρω ή κλαδεύοντάς ή κάνοντας κάτι παρόμοιο.
Σε αυτά τα φυτά ανήκει η αγριοβελανιδιά, η βελανιδιά, το πουρνάρι, η ρανιά, η κουμαριά και άλλα τέτοια δέντρα, όπως ακριβώς και κάποιοι θάμνοι, όπως η βάτος, η σκυλοτριανταφυλλιά, η άχερδος (αχλαδιά) και αγριοαχλαδιά, η άγρια δαμασκηνιά, τους καρπούς της οποίας τους λένε οι άνθρωποι στα μέρη μας κορόμηλα και ο θάμνος που βγάζει τα αγριόμηλα. Ο καρπός αυτού του θάμνου ονομάζεται στην Ιταλία ουνέδων, ο οποίος είναι κακός για το στομάχι και προκαλεί πονοκέφαλο και είναι αρκετά στυφός με κάποια λίγη γλυκύτητα.
Τα κράνα, τα βατόμουρα, τα βελανίδια και τα κούμαρα, τα τρώνε συνήθως οι κάτοικοι της υπαίθρου, ενώ δεν τρώνε πολύ τους καρπούς των υπόλοιπων δέντρων και θάμνων.
Όταν όμως, κάποτε ενέσκηψε στην πατρίδα μας σιτοδεία και υπήρξε αφθονία βελανιδιών και μούσμουλων, οι χωρικοί, αφού τα μάζεψαν σε λάκκους, τα είχαν αντί για σιτηρά ολόκληρο τον χειμώνα και την αρχή της άνοιξης.
Προηγουμένως, τα βελανίδια αυτού του είδους ήταν τροφή των γουρουνιών, αλλά τότε σταμάτησαν να εκτρέφουν γουρούνια τον χειμώνα, όπως προηγουμένως συνήθιζαν, «και στην αρχή, αφού τα έσφαξαν, χρησιμοποιούσαν πρώτα αυτά για φαγητό. Ύστερα όμως, άνοιξαν τους λάκκους και έτρωγαν τα βελανίδια, κάνοντάς τα κατάλληλα προς βρώση με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά.
Γιατί μερικές φορές τα έβραζαν σε νερό και κρύβοντάς τα σε θερμή στάχτη, τα έψηναν μέτρια. Μερικές φορές, πάλι, αφού τα έσπαγαν και τα έτριβαν, έφτιαχναν από αυτά χυλό, άλλοτε μουσκεύοντάς τα μόνο με νερό και προσθέτοντας κάποιο από τα αρτύματα και άλλοτε προσθέτοντας μέλι ή βράζοντάς τα με γάλα.
Η τροφή από τα βελανίδια είναι άφθονη, γιατί τρέφουν εξίσου με πολλά από τα σιτηρά. Όπως λένε παλιά οι άνθρωποι ζούσαν μόνο με αυτά, μάλιστα οι Αρκάδες για πολύ καιρό, όταν ήδη όλοι οι υπόλοιποι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τα δημητριακά.
Η τροφή από τα βελανίδια είναι αργή στο πέρασμα από την κοιλιά και έχει παχιούς χυμούς, συνέπεια των οποίων αποτελεί το να είναι αυτή δύσπεπτη.
Το κούμαρο είναι σε όλα χειρότερο από το βελανίδι των βελανιδιών, όπως άκριβώς και το βελανίδι είναι χειρότερο από τα επονομαζόμενα κάστανα· γιατί τα κάστανα είναι τα καλύτερα βελανίδια και μερικοί τα αποκαλούν «βελανίδια που ξεφλουδίζονται εύκολα».
Αυτοί είναι οι μόνοι από τους άγριους καρπούς που δίνουν αξιόλογη τροφή στο σώμα.
Γιατί τα κράνα, τα κορόμηλα, τα βατόμουρα, τα σκυλοβατόμουρα, τα άγρια κορόμηλα, τα κούμαρα, τα τζίτζυφα, τα μελίκουκκα, τα κερασούλια και ο καρπός της κοκκορεβιθιάς και της αγριοαχλαδιάς και όσα άλλα είναι παρόμοια έχουν λίγη θρεπτικότητα. Μάλιστα, όλα τους έχουν κακούς χυμούς και μερικά από αυτά κάνουν κακό στο στομάχι και είναι δυσάρεστα στη γεύση, αποτελώντας τροφές των γουρουνιών και μάλιστα όχι των ήμερων αλλά όσων ζουν στα βουνά.
Για τους φαγώσιμους βλαστούς των δέντρων και των θάμνων
Οι βλαστοί των δέντρων και των θάμνων έχουν αντιστοιχία με τα σπαράγγια των λαχανικών.
Γιατί τα σπαράγγια είναι βλαστοί που βγάζει το φυτό όταν σπεύδει στη γέννηση του καρπού.
Διαφέρουν στο ότι ο βλαστός των δέντρων, ο οποίος αντιστοιχεί στους βλαστούς των λαχανικών και των ποωδών φυτών, μένει για πάντα, ενώ ο βλαστός των λαχανικών και των ποών είναι ετήσιος.
Όλοι λοιπόν οι βλαστοί των δέντρων και των θάμνων, αν βραστούν σε νερό, μπορούν να τρώγονται, εκτός αν κάποιοι από αυτούς είναι αηδιαστικοί ή φαρμακεροί.
Οι άνθρωποι, όμως, δεν τους τρώνε λόγω αφθονίας των υπόλοιπων εδεσμάτων που είναι καλύτερα από αυτούς.
Στην πείνα, όμως, λόγω της ανάγκης φτάνουν στη βρώση τους. Γιατί και αυτοί τρέφουν κάπως, αν χωνευτούν καλά.
Καλύτεροι ανάμεσά τους είναι της κοκκορεβιθιάς, της λυγαριάς, του αμπελιού, του σχίνου, του βάτου και της σκυλλοτριανταφυλλιάς.
Στα μέρη μας διατηρούν τους καρπούς της κοκκορεβιθιάς βάζοντάς τους σε ξίδι ή ξιδάτη άρμη.
Πηγή: Γαληνός-Περί των εν ταις τροφαις δυνάμεων